Robotik
Robotik,
Makine Mühendisliği,
elektrik ve
Elektronik Mühendisliği ve dallarının ortak çalışma alanıdır. Robotlar bir yazılım aracılığıyla yönetilen ve yararlı bir amaç için iş ve değer üreten karmaşık makinelerdir. Robotik bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük ilgi görmektedir. Robotik'e yakın bir konu
Mekatronik'tir. Üniversitelerimizde
Mekatronik adıyla robotik bölümleri açılmakta, ön lisans ve lisans düzeyinde eğitimler verilmektedir.
"Robot kavramı ve uygulamaları", insan konforu ve güvenliğiyle ilgili temel kavramlarda ve uygulama niteliklerinde ilkesel düzeyde değişimlere yol açacak bilimsel ve teknolojik bir adımdır.
Robot teknolojisi, çağımız gelişim süreci içinde gelişen birçok bilimsel ve teknolojik olguların, robot adını verdiğimiz teknolojik ürünler üzerinde bütünleşmesi ve uygulamasını içerir.
Endüstriyel robotik [değiştir]
Genellikle hantal ve sabit konumludurlar. Kartezyen ve çok eksenli olarak iki öbeğe ayırabiliriz. Yönetim ve güç birimleri dizgenin (sistem) dışındadır. Hareketi sağlamak için Adımlı motorlar ve Servo motorlar kullanılır. Hassâsiyet çok önemlidir. Eklem elastikiyeti için kayar kip kontrolleri geliştirilmiştir. Yönetim PLC (Programlanabilir Lojik kontrol edici) devreler ve son zamanlarda bilgisayarlarla yapılır. Ancak sanayi söz konusu olunca PLC daha çok tercih edilir. Çünkü PLCler Entegre devrelerden oluşur ve komutları harfiyen yerine getirir (bkz. Pic Programcılığı). Bilgisayarda ise MultiTasking (Çok Görevlilik) olduğu için kilitlenebilirler, proses aksayabilir. Son zamanlarda beliren yaklaşım, Bilgisayarla PLCleri programlamaktır. Servo Dc Motor kontrolu, güç gerektiren durumlarda kullanılır. Devir sayısı ve hız, Servo kontrol ediciyle, durum bilgisi ve geri besleme tako jeneratörler ve sensörlerle sağlanır.
Operasyonel robotik [değiştir]
İnsanın yaşamasına elverişli olmayan ortamlarda çalışırlar. Örnek: Radyasyon ortamı, sualtı, uzay v. b. Sistemler programlanabilir ve kendi kendine çalışan bir olmaktan çok uzaktan kontrolludur. Servo Dc Motor, Hidrolik ve Pnömatik sistemler tercih edilebilir. Yüksek teknoloji gerektirir. Özel amaçlara göre özel yaklaşımlar geliştirilir. Uzaktan yönetim için güç aktarım sistemleri (Hidrolik veyâ Pnömatik) veyâ radyo frekansı kullanılır.
Tıp ve sağlıkta robotik [değiştir]
Gelişmiş protezler Piezo elektrik sensörlerle tendonlardaki gerilimleri(Beyin Komutlarını)algılayabiliyorlar ve parmaklara veyâ eksenlere gerilimin şiddetine göre güç gönderebiliyorlar. Güç aktarımı servo motorlar ve yapay tendon sistemleriyle yapılıyor. Bu protezler çok pahalıya malolduğundan çok yaygın olarak şimdilik kullanılamıyor. Mâliyeti düşürmek için son zamanlarda bellekli metâller üzerinde çalışılıyor.
- Ameliyat Robotları (Tıbbi operasyonlar)
Tamamen adımlı motorlar ve hassas kontrollerle yapılan sistemler, kıtalar arası iletişimle cerrahların ameliyatlara katılmasını sağlıyabilmektedir.
- Konstruktif mimari (Dış Görünüm ve Beden)
Amaç sistemi canlı dokuya benzetmek olduğu için elektronik, malzeme bilimi, Sibernetik ve tıp konunun içine girmiştir. Ayrıca Konstruktif fizik, Pnomatik, Hidrolik ve Makine gibi geleneksel mühendislik ve bilim kategorilerinide ilgilendirmektedir. Plastik döküm yöntemleri, Üç boyutlu yaratım yeteneği ve sanatsal görüş gibi soyut yeteneklerde gerektirmektedir. Bâzı Sibernetikçi bilim adamları plastik ve Metal yerine kalsiyum ve doğal dokuları kullanmak için araştırmalar yapmaktadırlar.
- Zeka ve Denetim Dizgesi (sistem)
Yapay zeka araştırmaları, Programcılık ve veritabanı sorgu dillerini bilmeyi ve yeni algoritmalar geliştirebilmeyi gerektiriyor. Araştırmalar, mevcut ikili bilgi sisteminin (0 ve 1 (Boole cebiri)) sınırlarını zorluyor. İnsan beyni kadar esnek ve yetenekli bir Yapay zeka, Slikon teknolojisiyle mümkün görünmüyor. Bu yüzden bâzı bilim adamları moleküler ve biyolojik bilgisayar sistemleri, üzerinde çalışıyorlar.
Oyuncak Robotlar [değiştir]
Elektronik ve Mekanik sistemler içeren Robotik oyuncaklar çok karmaşık olabiliyor. Sibernetiğin teorik araştırmaları, ilk ticârî ürünlerini bu alanda veriyor. Furby, Sony'nin ASIMO robot köpeği, ünlü robot araştırmacısı Mark Tilden'in Robosapien'i bu alandaki öncü ürünlerden bâzıları.
Hobi Amaçlı Robotik [değiştir]
Robot hobisi dünyada çok sayıda kişinin uğraş alanıdır. Bu kategori herkesin değişik eğilimlerine göre şekillenebilmektedir. Örnegin Japonya'da her yıl hobi robotlarının yarıştırıldığı gösteriler düzenlenmektedir. Hobi tutkunlarının kurduğu birçok topluluk mevcuttur. Bu alana yönelik çok sayıda kitap ve yayın vardır. Ulusal ve uluslararası birçok yarışma düzenlenmektedir…
Ülkemizde düzenlenen robot yarışmalarından bâzıları:
Robotik biliminin babası; El Cezerî'dir. İtalya Floransa'da yaşamış Rönesansın en büyük ressam ve heykeltraşlarından kabul edilen Leonardo Da Vinci 'ye ait 1495 yılında tasarımlandığı sanılan savaşçı robot kayıt altına alınmış bir başka örnektir.
Resimdeki model Leonardo'nun orijinal çizimlerinden yararlanılarak 1950 yılında yeniden yapılmıştır. Robot kollarını çenesini ve başını hareket ettirebilmektedir.
18. ve 19. Yüzyılda Avrupa'da Robotik [değiştir]
Bu yüzyıllarda daha çok eğlence amaçlı gerçekleştirilen Robot - Otomatlar zengin sarayların gözdesiydi. Yanda: 1776 yılında Fransız mekanikçi Pierre Jaquet Droz tarafından yapılan org çalan müzisyen Osmanlı Sarayı için geliştirilen otomatlardan biri de 1769 yılında [Baron Von Kempelen] tarafından yapılan satranç oynayan adamdı. Bu otomat Viyana ve Moskova fuarlarında sergilenmişti. Ancak daha sonraları bu otomatın içinde insan gizlendiği iddia edilmiştir. Bir Zemberekten güç alan metal silindir ve üzerindeki kamlar sayesinde olasılıkları hesaplayabilen karmaşık bir mekanizması vardı. O yıllarda Laterna mekaniğinin benzeri olan bu sistemler daha sonraları Thomas Alva Edison'a da ilham kaynağı olacak ve Edison üzerinde sabitlenmiş kamları bulunan silindirin yerine üzerine yazılabilir balmumu silindiri koyarak gramafonu icad edecekti. Bu örnek tarihte icatların öyle gökten düşmediğine ilişkin çarpıcı bir örnektir.
1785 yılında Pierre Kintzing tarafından yapılan Müzisyen. Dönemin değer yargılarına göre oldukça estetik bir görünümü olan ve bir tür vurmalı akustik çalgı olan Harpsicord çalan kadın döneminin androidi sayılabilirdi. Bu gün Fransada müzede bulunan bu örnek de kurulan bir zemberekten güç almaktaydı. Bu otomatlar gerçektende birçok müzik parçasını çalabilen karmaşık makinelerdi. Avrupanın bilgi birikimi, o çağda doruğa çıkmış olan saat yapımcılığı ve mekanik ustalığından ileri gelmekteydi. Çok küçük parçalar yapmakta ustalaşmış saat yapımcıları ve mekanik ustaları için otomat yapımı sarayda ve soylu çevrelerde kendilerini gösterebilecekleri eşsiz fırsatlardı.
Charles Roberts adlı bir mekanik ustası tarafından geliştirilen bu örnekteki resim çizen otomatların tarihi bilinmemektedir. Ancak 19. yüzyılda yayınlanan bir kitapta resimleri yeralmaktadır. Fransa ulusal müzesinde sergilenen otomatlar son derece karmaşık çizimleri ustalıkla yapmaktadır. Ayrıca şiirde yazabilen otomatlar zemberek - kam prensibiyle çalışmaktaydı.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Robotik ( 13 Ekim 2008 / 10:00 )
